Jean-Pierre Rondas wil Vlaanderen hernieuwen in de democratie. Hij beschrijft de federale politiek als een eindeloos herhaalde wanhoopspoging om de legitieme verzuchtingen van Vlaanderen ondergeschikt te maken aan het onnatuurlijke federale bestuur, en stelt dat CD&V, sp.a en Open VLD hun eigen ondergang bespoedigen door hun deelname aan een anti-Vlaamse federale regering.
Rondas spitst zijn kritiek toe op de socialisten en christendemocraten. Beide politieke bewegingen hebben zich volgens hem ontdaan van hun klassieke ideologie; ze hebben gekozen voor de macht en hebben daardoor niet alleen hun ziel verloren, maar ook hun Vlaamse geest. De manier waarop socialisten en christendemocraten omgaan met de macht, zorgt ervoor dat ze zich niet meer van elkaar onderscheiden.
De klassieke ideologische grenzen in Vlaanderen zijn volgens Rondas zogoed als vervaagd en er blijven slechts twee groepen over: Vlaamse nationalisten en de rest. Die laatste groep wordt volgens hem gekenmerkt door een allesoverheersend belgicisme. Taal en cultuur voldoen niet meer als leidende krachten van het nationalisme. Daarom heeft de federale staat voor Rondas geen zin meer: de staat werkt namelijk niet meer omdat hij er geen is.
De komende jaren blijft Europa een continent dat schokgolven zal ervaren. België moet zich hervormen. Het zou echter grotesk zijn om ervan uit te gaan dat ons de ondergang wacht. In dat opzicht wekt De hulpelozen van de macht een halve oefening.
Er is geen enkele reden om Rondas’ legitieme Vlaamse patriottisme niet ernstig te nemen. Maar hij doet dat zelf lang niet altijd met zijn opponenten, die hij zonder onderscheid belgicisten noemt. De veralgemening is te makkelijk. Rondas zelf wil als sociaal progressieve nationalist een correctie aanbrengen bij het (centrum)rechtse nationalisme van de NV-A, maar die intentie blijft wat onderbelicht.
Kan het georganiseerde meningsverschil wel worden beperkt tot ‘mensen die tot deze [Vlaamse] natie willen behoren’ als net de vorm en de inhoud van die natie ter discussie staan? Iedereen die een belang heeft bij de discussie over de toekomst van België mag eraan deelnemen. Laat staan dat de tegengestelde meningen over de toekomst van België terug te voeren zijn tot twee netjes afgebakende kampen.
Europa blijft zo goed als afwezig in dit verhaal. Dat brede perspectief is onontbeerlijk om de kansen en bedreigingen van onze wereld goed in te kunnen schatten. Ook de reële crisis komt slechts zijdelings aan bod. Zijn overtuiging getrouw interpreteert Rondas die problemen nationalistisch. De breuklijn die Europa deelt, loopt dwars door België en is mentaal, politiek, historisch, structureel en economisch, ‘en ze is economisch omdat ze mentaal is’. Een heel forse uitspraak. Vooralsnog wordt het economische beleid van een overheid gestuurd door politieke beslissingen. En die kunnen uiteraard fout zijn, te weinig ingrijpend of futiel, maar ze vormen niet de emanatie van een fatalistische opdeling van de wereld in goeden en slechten. Misschien moet het politieke beleid vooral ten dienste staan van economische ontwikkeling, en niet andersom. Valt alles wel even probleemloos samen zoals Rondas hartstochtelijk betoogt?
 
(Dit is een abstract van een artikel van Harold Polis. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 1, 2013.)
[Harold Polis] Hide text